Çin ve Japonya’nın sahil güvenlik birimleri, Doğu Çin Denizi’nde jeopolitik açıdan kritik Senkaku/Diaoyu Adaları yakınında yaşanan çatışmayla ilgili çelişkili açıklamalar yaptı. Çin Sahil Güvenliği, bir Japon balıkçı gemisinin “Çin’in Diaoyu Dao karasularına yasadışı olarak girdiğini” iddia ederek gemiyi bölgeden uzaklaştırdıklarını açıkladı. Japonya ise Çin’e ait iki sahil güvenlik gemisinin Japon balıkçı teknesine yaklaştığını, müdahale edilerek uzaklaştırıldıklarını bildirdi.
Çatışma, Japonya Başbakanı Sanae Takaichi’nin geçen ay Tayvan konusunda yaptığı sert çıkışların ardından iki ülke arasındaki diplomatik tansiyonun hızla yükseldiği bir dönemde gerçekleşti. Takaichi’nin Pekin’in Tayvan’a olası bir saldırısı halinde Tokyo’nun askeri müdahalede bulunabileceğini söylemesi ilişkileri daha da gerginleştirmişti.
“Her türlü ihlali derhal durdurun” – “Geminin güvenliğini sağladık”
Çin Sahil Güvenliği Sözcüsü Liu Dejun, Japon gemisine yönelik müdahalenin ardından “gerekli kolluk kuvvetlerini aldıklarını” belirterek Japonya’yı “bu sulardaki her türlü ihlal ve provokasyon eylemlerini derhal durdurmaya” çağırdı. Pekin, Japonya tarafından yönetilen adaların kendi toprağı olduğunu savunmayı sürdürüyor. Japonya Sahil Güvenliği ise Çin gemilerine uyarıda bulunarak bölgeden çıkmalarını talep ettiklerini, devriye birimlerinin balıkçı teknesinin güvenliğini sağladığını açıkladı. Açıklamada, Çin gemilerinin birkaç saat sonra bölgeyi terk ettiği bildirildi.
15 yıldır tırmanan kriz enerji kaynaklarından adalara uzanıyor
Japonya ve Çin, 2008’de Doğu Çin Denizi’ndeki enerji kaynaklarını ortak kullanma konusunda prensipte anlaşmış olsa da geçen 15 yılda tansiyon sürekli yükseldi. Pekin yönetimi adaların “Çin toprağı olduğu” iddiasını güçlendirmek için bölgeye giderek daha fazla gemi gönderiyor. Çin hükümet gemilerinin bölgede görüldüğü gün sayısı geçtiğimiz yıl yeniden rekor kırdı. Senkaku/Diaoyu Adaları, Tayvan’ın yaklaşık 160 kilometre kuzeybatısında yer alıyor ve bölgedeki varlık her iki ülke için de stratejik önem taşıyor. Son yaşanan olay, zaten gergin olan Tokyo-Pekin ilişkilerinde yeni bir kriz başlığını tetiklemiş durumda.